WADY POSTAWY U DZIECI

Większość polskich dzieci ma wady postawy. Skąd bierze się tak olbrzymi  problem?

Wady postawy u dzieci – czym są?

Wady postawy ciała oznaczają zaburzenia równowagi systemu dźwigni i naprężenia więzadłowo-mięśniowo-kostnego układu ruchu. Wady postawy określa się również mianem zespołu odstępstw od powszechnie przyjętych norm prawidłowej postawy w ludzkim organizmie, które podlegają odpowiedniemu korygowaniu pod wpływem specjalnych ćwiczeń o charakterze czynnym i biernym. Profilaktyka wady postawy u dzieci w wieku szkolnym umożliwia zatrzymanie się zmian lub ich całkowite cofnięcie. Leczenie wad postawy u dorosłych jest cięższe – ze względu na ukształtowany już aparat ruchu (kości, stawy i mięśnie). Odpowiednia rehabilitacja wad umożliwia jednak uniknąć różnych zaburzeń układu ruchu oraz zapewnia utrzymanie prawidłowej równowagi statyczno-dynamicznej organizmu.

Przyczyny wad postawy u dzieci

Główną przyczyną wad postawy u dzieci jest siedzący tryb życia, zbyt mała dawka ruchu w okresie dojrzewania, noszenie zbyt ciężkiego plecaka, przyjmowanie nieprawidłowych pozycji podczas codziennych czynności czy nieprawidłowe nawyki. W mniejszym stopniu przyczyną powstawania wad postawy są wrodzone wady układu kostno-mięśniowego czy schorzenia aparatu ruchu np. dysplazja stawu biodrowego. Z wadami postawy  zazwyczaj zaczyna się walkę kiedy zostaną one zauważone u dzieci. Należy wówczas udać się do specjalisty jakim jest ortopeda dziecięcy.

Profilaktyka wad postawy prowadzona jest przez nielicznych rodziców.  Dziecko rozwija się motorycznie zwykle do około 6-7 roku życia w sposób naturalny. Później kiedy pójdzie do szkoły i dużo czasu spędza w pozycji siedzącej rozwój zostaje zahamowany a u niektórych dzieci zaczyna się stopniowy regres w umiejętnościach motorycznych.

W efekcie wytwarzają się różnego rodzaju wady postawy oraz zaburzenia funkcji. Dochodzi do powstawania przykurczy zgięciowych w stawach biodrowych  i kolanowych, przykurczają się mięśnie piersiowe, barki uciekają do przodu, plecy stają się okrągłe a łopatki odstające. Pogłębia się lordoza szyjna i lędźwiowa w głowa ustawia się w wyproście w stosunku do kręgosłupa — co często owocuje wystąpieniem tzw. szkolnego  bólu głowy.

Do tego dołączyć mogą wady stóp: płaskostopie podłużne i poprzeczne. Osłabieniu ulegają mięśnie brzucha i inne mięśnie posturalne.  Powstaje ograniczenie ruchomości w stawach międzykręgowych i żebrowo-kręgowych. Wszystko to w konsekwencji prowadzi do zmniejszenia pojemności oddechowej płuc, zaburzeń pracy jelit i innych narządów wewnętrznych oraz do zdecydowanego zmniejszenia tolerancji organizmu na nawet niewielki wysiłek fizyczny.  Jeżeli dodatkowo dziecko żywione jest nieprawidłowo, poprzez dostarczanie zbyt dużej dawki kalorii, dołączy się nadwaga lub otyłość.

Wady postawy ciała – jakie występują najczęściej?

Wady kręgosłupa u dzieci występują najczęściej w postaci:

• skoliozy – jest to boczne skrzywienie kręgosłupa; powstaje w okresie najszybszego wzrostu dziecka (między 6. a 24. życia, następnie między 5. a 8. oraz 11. a 14. rokiem życia); charakteryzuje się wykrzywieniami w kształcie łuku na wysokości lędźwi, na odcinku szyjnym lub piersiowym; najbardziej zauważalnym objawem skoliozy jest niesymetryczne ułożenie łopatek,
• lordozy – cechą charakterystyczną lordozy jest wygięcie kręgosłupa do przodu na odcinku lędźwiowym (wklęsłe plecy i wystający brzuch); lordoza powstaje najczęściej w wyniku krzywicy, porażenia mięśni grzbietu, zwichnięcia biodra, braku ruchu oraz różnych przeciążeń kręgosłupa,
• plecy płaskie – czyli spłaszczenie krzywizn kręgosłupa, które skutkuje przykurczeniem lub rozciągnięciem wielu mięśni korpusu (osłabienie gorsetu mięśniowego). 
• kifozy – jest to wada postawy, która charakteryzuje się nadmiernym wygięciem kręgosłupa w tył na odcinku piersiowym.
• wady klatki piersiowej – np. kurza klatka, objawiająca się jej nadmiernym wysunięciem do przodu oraz wklęsłością poniżej linii sutków.
• wady kończyn dolnych – np. stopa płaska lub płasko-koślawa, czy też kolana koślawe. 

Badanie wad postawy u dzieci oraz leczenie

W leczeniu wad postawy najważniejsza jest:

• wczesna, prawidłowa diagnoza postawiona przez lekarza lub fizjoterapeutę, a także badania obrazowe i funkcjonalne RTG
• ocena statyki i dynamiki ciała,
• ocena stereotypu chodu,
• ocena przykurczy mięśniowych i ruchomości stawów.

Rehabilitacja wady postawy u małych dzieci polega na:

• terapii manualnej pozwalającej przywrócić utracone funkcje,
• ćwiczeniach korygujących daną wadę, które powinny być one prowadzone indywidualnie przez doświadczonego fizjoterapeutę, a metody pracy dobierane i modyfikowane w miarę postępu leczenia i rozwoju i wzrostu dziecka,
• zastosowaniu zaopatrzenia ortopedycznego dobranego do potrzeb danej wady,
• instruktażu i wskazówek dla rodziców.

Korekcja wad postawy u dzieci

Leczenie często jest trudne i długotrwałe. W przypadku skomplikowanych lub szybko pogłębiających się wad stosuje się leczenia operacyjne i rehabilitację pooperacyjną. Nieleczone wady postawy niewątpliwie będą miały swe konsekwencje w wieku dorosłym. Brak dbałości o zdrowy kręgosłup, począwszy od wczesnych lat dziecięcych, owocuje wystąpieniem nawracających dolegliwości bólowych kręgosłupa w wieku lat kilkunastu, a z kolei w wieku lat kilkudziesięciu (ok. 25-40) wystąpią pierwsze poważne objawy dyskopatii.

Zapraszamy serdecznie Państwa do naszej przychodni na profesjonalne konsultacje odnośnie do leczenia wad postaw u dzieci.

Naszym pacjentom z Warszawy i okolic oferujemy możliwość leczenia wad postawy u najlepszych specjalistów w dziedzinie ortopedii oraz doświadczonych fizjoterapeutów. Po więcej informacji zapraszamy do kontaktu telefonicznego, mailowego lub odwiedzenia nas w Warszawie na ul. Bystrzyckiej 59.